Diyabette (Şeker Hastalığı): Erken Tanının Önemi
Diyabet, kanda şeker düzeylerinin kontrolsüz bir şekilde yükselmesine neden olan kronik bir hastalıktır. Diyabet, dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen yaygın bir sorundur ve erken tanı, bu hastalığın yol açabileceği ciddi komplikasyonları önlemek için kritik bir rol oynar.
Diyabet Nedir?
Diyabet, pankreas tarafından yeterli miktarda insülin hormonu üretilememesi veya vücudun insüline yeterince yanıt verememesi sonucu ortaya çıkar. Bu durum, kanda glikoz birikmesine yol açar.
• Tip 1 Diyabet: Genellikle genç yaşta başlar ve pankreasın insülin üretimi tamamen durur.
• Tip 2 Diyabet: Daha yaygındır ve genellikle yaşam tarzı faktörleriyle ilişkilidir. Vücut insüline direnç geliştirir veya yeterli insülin üretilemez.
• Gestasyonel Diyabet: Hamilelik sırasında ortaya çıkan, ancak doğum sonrası genellikle düzelen bir diyabet türüdür.
Diyabetin Belirtileri
Diyabetin erken dönemde fark edilmesi, hastalığın yönetiminde büyük bir fark yaratabilir. Sık görülen belirtiler şunlar olabilir:
• Aşırı susuzluk hissi
• Sık idrara çıkma
• Görmede bulanıklık
• Aşırı yorgunluk
• Yaraların geç iyileşmesi
Belirtiler fark edildiği anda bir sağlık profesyoneline başvurmak büyük önem taşır.
Diyabetin Risk Faktörleri
Diyabet gelişimiyle ilişkili başlıca risk faktörleri şunlardır:
• Ailede diyabet hikayesi
• Fazla kilo veya obezite
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Sağlıksız beslenme alışkanlıkları
• Yüksek tansiyon veya kolesterol
Erken Tanının Önemi
Diyabetin erken tanısı, hastalığın yol açabileceği komplikasyonları önlemede kritik bir rol oynar.
• Kalp ve Damar Hastalıkları: Diyabet, kalp krizi ve inme riskini artırabilir.
• Sinir Hasarı (Nöropati): Uzun süreli yüksek şeker seviyeleri sinirlerde hasara yol açabilir.
• Böbrek Hasarı (Nefropati): Diyabet, böbrek yetmezliğine neden olabilecek böbrek hasarına yol açabilir.
• Göz Hastalıkları: Diyabetik retinopati, görme kaybına neden olabilir.
• Yara ve Enfeksiyonlar: Diyabet, ayak yaraları ve enfeksiyonların iyileşmesini zorlaştırabilir.
Diyabet Tanısı ve Takibi
Diyabet tanısında kullanılan başlıca testler;
• Açlık Kan Şeker Testi
• HbA1c Testi
• OGTT (Oral Glukoz Tolerans Testi)
• Homa – İnsülin Direnci
• Kan Şekeri
