Modern tıpta tedavi edici sağlık hizmetleri yanında, koruyucu sağlık hizmetleri, erken teşhis ve kontrol programları giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Sağlık alanında öncelikli olarak koruyucu sağlık hizmetlerini etkili bir şekilde kullanarak hastalıklara yakalanma sıklığını azaltmak, ikinci olarak kontrol ve check-up programları ile erken tanı ve teşhis yaparak olası riskleri önceden belirlemek ve tedbir almak büyük önem taşımaktadır. Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek adına, bireyler olarak risk durumumuza, genetik faktörlere, aile geçmişimize ve yaşımıza uygun periyotlarla kontrol ve check-up programlarına katılmalı ve sağlığımızı kontrol altında tutmalıyız.

Check-up yaptırmak, sağlıklı bireylerin genel sağlık durumlarını değerlendirmek ve henüz belirti vermeyen potansiyel hastalıkları erken aşamada teşhis edilmesinde kritik bir rol oynar. Bu, kişinin kendi sağlığına duyduğu özen olarak da değerlendirilebilir.

Özellikle kanser gibi bazı ölümcül veya kronik hastalıkların erken teşhisi son derece önemlidir. Check-up kontrolleri, bu tür hastalıkların erken teşhisini sağlayarak tedavi başarısını artırabilir. Modern tıpta, koroner arter hastalıkları, kanser, hipertansiyon gibi yaygın hastalıkların erken ve doğru teşhisi, yaşam süresi ve yaşam kalitesi açısından büyük bir önem taşır.

Check-up yaptırmak aynı zamanda kişinin yaşına, cinsiyetine, genetik özelliklerine, sigara kullanımına, özellikle kadınlarda hormonal değişimlere (doğurganlık, menopoz gibi) bağlı olarak taşıdığı olası hastalık risklerini belirlemek, ailesel kaynaklı şeker hastalığı, koroner arter hastalığı, inme ve kanser riskini araştırmak anlamına da gelir.

Check-Up Kimlere Yapılır?

40 yaşını geçmiş kadın ve erkek her birey; standart testlere ek olarak göz muayenesi, kardiyolojik incelemeler ve kanser kontrolü için ek tetkikleri, ailesel risk taşısa da taşımasa da yaptırmalıdır. Ailesel riski olanlar, 30’lu yaşlardan itibaren taşıdıkları risklere bağlı olarak ek test ve tetkiklerini yaptırmayı düşünmelidir.

Ailesinde kanser öyküsü olan kadınlar yılda bir PAP Smear testi yaptırmalı, meme ultrasonografisi, mamografi, solunum fonksiyon testleri ve bilgisayarlı akciğer tomografisi çektirmelidir. Ailesinde kanser öyküsü bulunan erkekler ise yılda bir prostat spesifik antijen testi, solunum fonksiyon testi ve bilgisayarlı akciğer tomografisi çektirmelidir.

Check-up, sağlıklı bireylerin mevcut sağlık durumlarını değerlendirmek ve henüz belirti vermeyen potansiyel hastalıkları erken aşamada teşhis etmek adına önemli bir adımdır. Check-up kontrolleri, ileri evrelerde tedavisi zorlaşan hastalıkların erken teşhisini ve tedavi başarısını artırmayı, yaş, genetik faktörler ve çevresel etkenleri dikkate alarak ileride ortaya çıkabilecek riskleri belirlemeyi ve önlem almayı, teşhis edilen hastalıkların kontrol altına alınmasını ve takibini sağlamayı amaçlar.

Hangi Sıklıkla Check-up Yapılmalıdır?

Her sağlıklı bireyin yılda bir kez check-up yaptırması son derece önemlidir. Ailesel risk faktörleri veya bilinen hastalıkları (kanser, kalp hastalıkları, diyabet vb.) olan kişiler ise daha sık aralıklarla check-up yaptırmayı düşünebilirler.

Check-up Öncesinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kan tahlili öncesinde 8-10 saatlik açlık gereklidir. Laboratuvar testlerinin doğru sonuç vermesi için bu açlık süresine dikkat edilmesi oldukça önemlidir. Tahlil günü öncesinde hafif bir akşam yemeği yenmeli ve alkol tüketilmemelidir. Su içmek herhangi bir sakınca teşkil etmez. Ancak, sigara, şeker, sakız ve kafein içeren içeceklerden uzak katiyen durulmalıdır.