Da Vinci’nin Çizimlerinde Bakteri ve Mantarların Gizli Dünyası
Leonardo da Vinci, detaylı ve özenli sanat çalışmaları ve gelişmiş teknolojik fikirleri ile ünlü. Ancak yeni bir araştırma, çizimlerinin başka bir karmaşık yönünü ortaya çıkardı: sanat eserlerinin üzerindeki küçük yaşam formlarının gizli dünyası.
Araştırmacılar, Leonardo’nun yaptığı portrenin (yaklaşık 1490) mikrobiyomunu analiz ediyor.
Araştırmacılara göre bulgular, sanat eserleri için bir mikrobiyom kataloğu hazırlanmasına yardımcı olabilir. Parçalardan her biri, mikroplardan oluşan eşsiz bir koleksiyonuna sahip olduğundan dolayı, araştırmacılar daha sonra yapacakları mikroskobik biyoloji çalışması ile onları yeniden tanımlayabilirler.
Çizimlerdeki mikrobiyomlar, araştırmacıların eserlerin mikrobiyomlarındaki farklılıklara dayanarak taklitlerini ve yüzyıllar boyunca farklı koşullarda saklanan asıl çizimleri tespit etmelerine yardımcı olmak için yeteri kadar ortak unsura sahip.
Araştırmacılar ayrıca, çizimlerin beklenenden önemli ölçüde farklı bir mikrobiyoma sahip olduğunu ve çok sayıda bakteri ve insan DNA’sını barındırdığını gösterdi. Muhtemelen bunlar sanat restoratörleri ve diğer insanlar tarafından yüzyıllarca süren işlemlerin kalıntıları. Zamanla kâğıdın bozulmasına sebep olan mikroplar da vardı ve bu mikroplar, restoratörlerin çabalarının neden gerekli olduğunu gösteriyor.
Çalışma, mikrobiyomların gelecekte sanat eserlerinin umulmadık geçmişlerinin nasıl ortaya çıkarılabileceğini ve sahte sanat ürünlerinin nasıl tespit edileceğini gösteren bir kavram kanıtlama çalışması.
Araştırmacılar, ustanın simge çizimlerinin yedisindeki, ölü ya da yaşayan mikroskobik biyolojik materyalleri incelediler ve sonuçlar umulmadık bir bakteri, mantar ve insan DNA’sı çeşitliliği ortaya koydu.
Bu kalıntıların büyük çoğunluğu muhtemelen çalışmaların üzerine da Vinci’nin 501 yıl önceki ölümünden sonra yerleşmişti. Bu yüzden DNA kalıntıları muhtemelen yüzyıllar boyunca eserleri işleyen diğer insanlardan geliyor, Leonardo’nun kendisinden değil. Ancak yeni bulunan biyolojik materyalin anlatacak bir hikayesi var.
Araştırmacılara göre büyük sürpriz, çizimlerde, özellikle mantarlarla karşılaştırıldığında, yüksek bakteri konsantrasyonuna sahip olmaları. Geçmiş çalışmalar, mantarların bu çizimler gibi kâğıt nesnelerin mikrobiyomlarına hâkim olma eğiliminde olduğunu göstermişti. Ancak bu durumda insanlardan ve bakterilerden, özellikle sineklerin dışkılaması sonucu gelen kalıntılar alışılmadık bir şekilde yüksek miktarda bulunuyordu.
Çalışma ekibinden bir araştırmacı, “Haşeratlar, restorasyon çalışanları ve coğrafi konum… Bunların hepsi çizimlerin üzerinde gözle görülemez izler bırakmıştır. Ancak bunlardan birinin Leonardo’nun çizim yaptığı zamandan kalma olduğunu söylemek zordur,” diyor. Bu DNA’nın çoğu, muhtemelen 15. yüzyıldan başlayarak çalışmayı restore eden insanlardan geliyor. Ekip, genetik materyali, özellikle kimden gelmiş olabileceğini görmek için gereken ayrıntı düzeyinde analiz etmedi.
Leonardo Da Vinci’nin karmaşık mikrobiyomları barındırdığı yakın zamanda ortaya çıkan altı çiziminden biri olan “Uomo della Bitta”.
Araştırmacılar, farklı biyolojik materyallerin detaylı çalışmasını yapmak için genetik materyali hızla parçalayan ve analiz eden bir genetik sıralama yöntemi olan “Nanopore” adlı yeni bir araç kullandılar.
Aynı araştırmacılar, kaçakçılardan kurtarılan heykellerin, saklanırken nasıl muhafaza edildiklerini belirlemek için geçmişte de sanatsal mikrobiyomlar üzerinde de çalışmışlardı. Gelecekte ise, bu tekniğin iyi çalışılmış sanat eserlerinin tarihleriyle ilgili yeni ayrıntıları bile ortaya çıkarabileceğini söylüyorlar.
Live Science. 20 Kasım 2020.
Makale: Piñar, G., Sclocchi, M. C., Pinzari, F., Colaizzi, P., Graf, A., Sebastiani, M. L., & Sterflinger, K. (2020). The microbiome of Leonardo da Vinci’s drawings: a bio-archive of their history. Frontiers in Microbiology, 11, 2889.Makalenin tam metni için tıklayınız.